Kislotali yomg`irlar
Yaqin o'tmishda ham biz bahor momaqaldirog’idan keyin shovullab quyadigan yomg’ir, yoz yomg’iri yoki qishdagi laylakqordan quvonar edik. Ular har bir faslning o’z zavqi borligini bildirar edi. Endi esa ular ehtiyot bo‘lishimizni va uydan bosh kiyimsiz va soyabonsiz chiqmasligimiz haqida ogohlantiradi!
Atmosferaga nima bo‘ldi ekan, nima uchun oddiy hodisa bo‘lgan yog‘ingarchilikdan biz qo‘rqib qoldik?
Ildam qadamlar bilan rivojlanib borayotgan sanoat yildan-yilga ko‘proq yoqilg‘i yoqishni talab qilmoqda. Yomg'ir kunlari soyabonlardan foydalanishning sababi ham shunda, yomg'irdan ivib ketishda emas.
Biz avtomobil dvigatellari va qozonxonalarda shunchalik ko‘p yoqilg'i yoqib yuboramizki, havoni azot oksidlari va oltingugurt dioksidlari bilan ifloslantirib yuborganmiz. Oqibatda yog’ayotgan yomg’ir suvi taxir bo'lib qoladi. 0‘shandagina biz "kislotali” yomg‘irlarning salbiy ta’siri haqida so‘zlay boshladik.
Kislotali yomg‘irlar o‘rmonlarning yo‘q boiib ketishi, hosilning nobud boiishi, yerning unumdorligi pasayib ketishiga sabab bo‘lmoqda.
Bundan tashqari, kislotali yomg‘irlar binolar, madaniy yodgorliklar, quvurlami emirmoqda, avtomobillarni ishdan chiqarmoqda, zaharli metallar yerning suv sizib o’tadigan qatlamlariga kirib borishi mumkin.
Kislotali yomg'irlar yog‘ishining oqibatini AQSH, Germaniya, Chexiya, Shveytsariya, Avstraliya va sanoati rivojlangan boshqa ko‘plab mamlakatlarda kuzatish mumkin.
Kislotali yomg‘irlar ko‘l, daryo va boshqa suv havzalariga salbiy ta’sir ko‘rsatadi, ulardagi taxirlik darajasi ko‘tarilib, suvdagi o‘simlik va hayvonlar nobud bo‘ladi. Suv tubida organik moddalarko‘payib, ulardan zaharli metallar - alyumin, simob, qo‘rg‘oshin, kadmiy ajralib chiqadi. Ushbu zaharli metallar suvga o‘tib, inson salomatligi uchun jiddiy xavf tug‘diradi.
Kislotali yomg‘irlar nafaqat suvning o‘simlik va hayvonot olami uchun zarar yetkazadi, balki ular yerdagi o‘simliklarni ham nobud qiladi. Vaziyatni yaxshilashning yagona bir yo’li bu barcha yoqilg‘ilardan foydalanuvchi ob’yektlaming chiqindilarini kamaytirishdir.
Foydalanilgan manbalar:
