Dioksinlar
Masalan, dioksin turlaridan biri sianli kaliydan 67
ming marta zaharliroqdir. Dioksinlaming hatto mikrogrammda o‘lchanadigan
miqdori ham o’ta zaharlidir.
Dioksinlar atrof-muhitda qanday paydo bo’ladi?
Dioksinlar manbasi xlor va uning hosilasi
qatnashadigan sanoat hisoblanadi. Bu qog‘oz, mato, og’it va pestitsidlar ishlab
chiqaruvchi korxonalardir.
Dioksinlar
polivinilxloridlar - deraza, eshik, panel, gazlangan ichimliklar uchun idish, sun’iy charm, qadoqlash materiallari ishlab
chiqariladigan plastmassa tarkibida bor.
Portlashga qarshi qo‘shimcha sifatida
tetraetilqo‘rg‘oshin va 1,2-dixloretaplarni qo`llaydigan avtomobillar ham
dioksinlar manbasi hisoblanadi. Har bir kilometr yo‘l bosgan avtomobil 500 pg
dioksinning zaharli ekvivalentini chiqaradi.
Atrof-muhitga dioksinlaming eng ko'p miqdori axlat
yoqish zavodlaridan va shuningdek, axlatxonalardan tushadi.
Dioksinlar uzoq vaqt yashovchi kuchli moddadir.
Organizmga tushgan dioksin juda mahkam o’mashib oladi. Ulaming ta’siri hali
oxirigacha o‘rganib chiqilmagan, chunki u birdaniga o‘z ta’sirini ko‘rsatmaydi.
Taxminlarga ko‘ra,
dioksinlar saraton kasalligini qo’zg’atish kuchiga egadir. Ular kuchli mutagen
ta’sirga ega va naslning patologik o‘zgarishiga olib keladi.
Dioksinlardan o‘zimizni himoya qilishimiz mumkinmi?
Dioksinlami organizmga tushishini cheklash mumkin.
Birinchidan, tarkibida dioksin bo’lgan oziq-ovqatlami iste’mol qilishni
kamaytirish kerak. Dioksinlar yog‘ to‘qimalarida yig‘iladi, shuning uchun ular
tuxum, yog‘li go‘sht, seld balig‘i va boshqa dengiz baliqlari hamda sut
mahsulotlari tarkibida ko‘p miqdorda uchraydi.
Ikkinchidan, dioksinlar havo orqali organizmga
tushmasligi uchun polivinilxlorid mahsulotlari, sun’iy charm, linoleumlami
o’choq yoki gulxanlarda yoqmaslik kerak.
Shunday qilib, o'zingizni, o‘z yaqinlaringizni va
atrofingizdagi kishilarni zaharli dioksinlardan saqlash imkoningiz bor. Ammo
bugungi kunda ularni butunlay organizmga ta’sir qilmasligini istisno qilib bo`maydi.
Maqolani foydali yoki qiziqarli deb hisoblasangiz ijtimoiy tarmoqlardagi do`stlaringizga matnni belgilab tavsiya qiling!
Agarda Siz maqolada xatoni uchratgan bo'lsangiz, unda xato matnni belgilab, CTRL + ENTER klavishasini bosing va sayt ma'muriga xabarnoma jo'nating.