Noosfera
Keyingi yillarda
biosferaning asta-sekin noosferaga aylanishi kuzatilmoqda. Noosferaning
lug‘aviy ma’nosi «fikrlovchi
qobiq» demakdir. Noosfera
biosferaning qonuniy rivojlanishi natijasida kelib chiqadigan bosqich bo‘lib,
inson bilan tabiat o‘rtasidagi o‘zaro ongli aloqa munosabatlarini o‘z ichiga
oladi.
Insonning aqliy jihatdan
rivojlana borishi biotik bosqich boshlanishiga sabab bo‘ladi, demak,
biosferaning sifat jihatdan yangi holati noobiosfera yoki V.I.Vernadskiy izohi bo‘yicha, noosfera
shakllanishiga sharoit yaratiladi.
Inson hamma vaqt o‘z
manfaatlari yo‘lida atrof-muhitni o‘zgartirib kelgan. Ayni hozirgi vaqtda uning
o‘zi ham atrof-muhitning xususiyatlari va o‘zgarishlariga moslashdi. Ammo
insonning tabiatga ta’siri tobora kuchli tus ola boshladi.
Noosferaning shakllana
borishi insoniyatni tabiiy omillarga qaramliligini kamaytira boradi. Bunga har
birimiz o‘ziga xos hissamizni qo‘shishimiz kerak bo'ladi.
Buning uchun tabiiy
bilimlarimizni doimo oshirib borishimiz, ya’ni biologiya, biotexnologiya,
mikrobiologiya, gen muhandisligi kabi tabiiy fanlarni chuqur o‘zlashtirish,
tibbiyot sohasida turli yangiliklar kashf etish (jism a’zolarining
sun’iy o‘xshashlarini yaratish), tozalash tadbirlarini o‘tkazish kabilarni
amalga oshirishimiz zarur.
Hozirda ushbu sanab
o‘tilgan imkoniyatlar zamonaviy elektronika, mikroelektronika yutuqlari bilan
boyitilmoqda. Bu esa insonning ijodini namoyon qilishida, yanada to‘laroq
foydalanishga olib keladi.
Bularni to‘liq egallash
uchun esa ko‘proq ilm olish, o‘rganish, tabiatni sevish, tabiiy boyliklarimizni
asrab-avaylash lozim. Zero, Ona tabiatimizni o‘z holicha saqlash, unga ongli
munosabatda bo‘lish har birimizning burchimizdir. Tabiatga ozor berish, undagi
boyliklarni talon-taroj qilish, o‘z oyog‘imizga bolta urish bilan barobardir.
