Qashqadaryoga borish uchun 10 ta sabab
O’zbekistonning yana
bir go’zal hududlaridan biri Qashqadaryo viloyatidir. Viloyatning o’ziga xos
xususiyatlari haqidagi ma’lumotlar bilan tanishing.
1. Oqsaroy ziyoratgohi
Shahrisabz tumanidagi Sohibqiron Amir
Temur davrida qurilgan me’moriy yodgorlik (1380-1404). Shahar bosh maydonida
joylashgan. Uning old tarafida Amir Temur haykali bunyod etilgan. Bir zamonlar
muhtasham, xashamatli bo’lgan bu saroyning bizgacha yemirilib, xaroba holga
kelgan ulkan peshtoqi, ikki chekkasidagi minorasi, saroy poydevorining bir
qismigina saqlangan. Oqsaroyning hozirgi ko’rinishi ham salobatli va go’zaldir.
Peshtoq ravog`ining eni 22,5 metr, balandligi 40 metr, umumiy balandligi 50
metrdan oshadi. Peshtoq minorasi ichidagi aylanma zina orqali yuqoriga
chiqilgan. Devonxona peshtog`ida arslon va quyosh tasviri va Temur davlatining
uch halqa shaklidagi nishoni bo’lgan. Oqsaroy devorlaridagi ranglar jilosi,
tarixiy, falsafiy va diniy mavzudagi, kufiy, suls yozuvlari, koshinkori
bezaklar, naqshlarning o’zaro uyg`unligi binoga ajoyib va sehrli mazmun
bag`ishlagan. Ranglarning oy yorug`ida jilolanib oqarib ko’rinishidan bino
"Oqsaroy” deb nomlangan. Saroyning o’ziga xos xususiyatlaridan biri-tom
tepasiga ishlangan hovuzdir. Bu yodgorlikni ko’rish uchun har yili dunyoning
turli burchaklaridan minglab sayyohlar keladi.
2. Mirzo Ulug`bek
nomidagi xalqaro kenglik stansiyasi
Kitob tumani Xalqaro parallelda (39
gradus 08 minut) o’tuvchi yagona aholi yashaydigan joy. Bu hududda jahonda
sanoqli kenglik rasadxonalaridan biri qurilgan. Ushbu rasadxonada ko’plab yangi
sayyoralar kashf etib kelinmoqda.
3. Langar
ota ziyoratgohi
Istiqlol yillarida ta’mirlanib, ziyoratchilar bilan gavjumlashgan
Hazrati Langar ota ziyoratgohi Langar ota qishlog`ida joylashgan. Dengiz
sathidan salkam 1000 metr balandlikda, XVI asrning oxiri XVII asrning
boshlarida Ashtarxoniylar davlati hukmdorlari tomonidan barpo etilgan qo’sh
maqbara Shayx Abul Hasan Ishqiya avlodlari Langar ota shayxlari maqbarasidir.
Shiftdagi rangdor naqshlarda Sohibqiron Amir Temur bayrog`idagi
"Abadiy hayot" ramzi shakllari naqshlangan. Shuningdek, Sulton
Vayisdan qolgan ming yillik chinor va ul zotga daxldor Hukaktosh-Teshiktoshga
chiqib, shifobaxsh Boshmanbuloq suvidan ichish mumkin.
4. Dinozavr
izi
Hisor qo’riqxonasi yaqinidagi Qal’ai
Sheron soyining tugash qismida baland ko’kimtir tosh qoyada Yura davriga oid
190-195 million yil avval yashagan 31 ta dinozavr izi mavjud.
5. Amir Temur g`ori
Markaziy Osiyoda chuqurligi va uzunligi
jihatidan yagona bo’lgan g`or. Rivoyatlarga ko’ra, Sohibqiron Amir Temur
o’zining otliq lashkari bilan ushbu g`orda bir muddat dushman xavfidan
saqlangan. Uzunligi 870 metr, kengligi 7-10 ba’zi joylarda 100 metrgacha
yetadi. G`orning
shiftlarida uzunligi 1,5-2 metr keladigan tabiat mo’jizasi - stallaktit
(sumalak) lar mash’ala yorug`ida kamalak ranglarida jilolanadi.
6. Tandir go’sht
Qashqadaryoning eng mashhur va mazali
taomi. Chapani va mehmondo’st qashqadaryoliklar kelgan mehmonni albatta, tandir
go’sht bilan siylashadi. Haqiqiy tan madori bo’lmish bu taomning lazzatli ta’mi
bir umrga og`zinggizda qolishi turgan gap.
7. Suvtushar
mo’jizaviy sharsharasi
Tabiatning go’zal in’omi hisoblanmish bu
sharsharaning balandligi 84 metr. Dengiz sathidan 2 ming 100 metr yuqoridagi
ulkan tosh qoyadan tushadigan suv parchalari go’zal qizni eslatadi. Shiddatli oqimdagi
suv ko’pirib oppoq tusga kiradi. Shuning uchun mahalliy
aholi uni "Sutshari" deb ham ataydi.
8. Tohir-Zuhra
maqbarasi
G`uzor
tumanida joylashgan ushbu maqbara buyuk muhabbat egalari Tohir va Zuhraga
tegishli. Bu ikki sevishganning muhabbat afsonasi tillarda doston bo’lgan.
Ziyoratgohda nafaqat shu hududda yashovchi yigit-qizlar, balki diyorimizning
turli burchaklaridan, hattoki, qo’shni respublikalardan tashrif buyurganlarni,
kelin-kuyovlarni uchratish mumkin. Yurtdoshlarimiz, ayniqsa, yosh-yalanglar
ko’nglida chin muhabbat timsoli bo’lmish Tohir va Zuhraga nisbatan ehtirom
tuyg`ulari jo’sh urishi tabiiy. Chunki chin muhabbat qissasiga
nisbatan qiziqish hech qachon so’nmaydi.
9. "Lochin"
oromgohi
Dunyo mo’jizalarini tomosha qilish uchun,
davlatlar bo’ylab sayohatga otlanish shart emas. Shahrisabzdagi
"Lochin" dam olish maskanida ularning barchasini ko’rish mumkin.
Parijdagi Eyfel minorasi, Rimdagi Kolizey binosi, yunonlarning Artemida
ibodatxonasi, Hindistondagi Tojmahal, Samarqanddagi Registon va boshqa shu
singari obidalarning nusxasi oromgohda bunyod etilgan. Ularning haqiqiylaridan
yagona farqi
o’lchamida xolos.
10. Chiyali bozori
Chiroqchi tumani o’zining Chiyali (Payshanba) bozori
hamda "yaxna" taomi bilan mashhur. Chiyali bozori haqda eshitmagan
kishi bo’lmasa kerak. Hatto asarlarda ham uning dovrug`i tilga olingan. Har yakshanba kuni bo’ladigan
bozor o’z davrida kamyob tovarlarning mo’l-ko’lligi bilan mashhur bo’lgan.
Barcha viloyatlardan xaridorlar kelib, bozordan o’zlari uchun kerakli
narsalarni xarid qilishgan.
Foydalanilgan manbalar:
