Gnomon 

4 766

 Gnomon – vertikal o`rnatilgan tayoqcha bo`lib (uning balandligi ixtiyoriy) uning yordamida quyidagi ishlarni bajarish mumkin: Gnomon tayoqchasi yordamida mahalliy vaqtni aniqlash.

 Quyosh tekis joyga 50 sm tayoqcha tik o`rnatiladi. Soat 10:30 – 11:00 larda tayoqcha soyasining uchi belgilanib soyaning uzunligi bo`yicha aylana chiziladi. Tushdan so`ng, soya aylanmaga yetganda soyaning uchi yana belgilanadi. Aylanadagi belgilangan soyaning ikkita nuqtasining orasidagi masofa teng ikkiga bo`linadi va tayoqchaning tagidan bo`lingan joygacha chiziq chiziladi. Bu chiziq tush chizig`idir. Ertasiga tayoqchaning soyasi shu chiziqqa yetganda mahalliy vaqt bo`yicha 12:00. Bunda bir xil uzoqliklar ayriladi, ikki xil uzoqliklar qo`shiladi. Misol:

Toshkentda soat 9 bo`lganda Xanoy va Vashingtonda necha bo`ladi. Buni aniqlash uchun quyidagi ishlarni bajaramiz.

1. Punktlarning geografik uzoqliklari aniqlanadi.

a) Toshkent 690 sharqiy uzunlik

b) Xanoy 1060 sharqiy uzunlik

c) Vashington 770 g`arbiy uzunlik

2. Uzoqliklar farqlari vaqtga ayriladi, har xil uzoqliklar bir-biriga qo`shiladi.

3. Topilgan vaqt farqlari. Agar punkt Toshkentning sharqida joylashgan bo`lsa, Toshkent vaqtiga qo`shiladi, agar g`arbda joylashgan bo`lsa, olib tashlanadi.

Xanoy

1) 690– 1060 = 370  2) 370 : 15 – 2 soat 28 daqiqa   3) 9s + 2s 28 daqiqa = 11 soat 28 daqiqa

Vashington

1) 690+ 770 = 1460  2) 1460 : 15 = 9 soat 44 daqiqa 3) 9 s - oo – 9 s - 44 daqiqa


Maqolani foydali yoki qiziqarli deb hisoblasangiz ijtimoiy tarmoqlardagi do`stlaringizga matnni belgilab tavsiya qiling!
Agarda Siz maqolada xatoni uchratgan bo'lsangiz, unda xato matnni belgilab, CTRL + ENTER klavishasini bosing va sayt ma'muriga xabarnoma jo'nating.