10-avgust Bartolomeo Diash Madagaskar orolini ochgan kun
1500-yil may oyida portugaliyalik dengizchi Diyegu Diashni kemasi Indiyaga sayohat qilganda bo’ronga uchragan. Sayohatchi bu yerni afrikaning sharqi deb o’ylagan va u shimol tarafga suzib Mozanbik portini topmoqchi bo’lgan, ammo uning barcha urinishlari chippaka chiqqan edi. Diash shimol tarafga yo’langach yerdan uzoq masofaga ketib qolgan edi. Shundan uchragan yeri katta orol ekanligini tushunib qolib Diash orqaga qayitib ichimlik suvini suv zаhirаsini to’ldirgan. Bir necha kun Portugaliyaliklar ushbu yerda turishgan edi, bundan keyin yana shimol tarafga yo’l olib Afrikaning Malindiya shahriga borib Partugal floti bilan tiklanmoqchi bo’lgan. 1501-yilda Diash portugaliyaga qaytib Afrikani Aden zalividan Gibraltargacha kezib o’tgan. Birinchi yevropalik sayohatchi deb tarixga kirdi. Diash tomonidan Yevropaga yetkazib berilgan Mаdagaskar haqidagi ma'lumotni italiyalik kartograf Alberto Kontino foydalangan. Uning tomonidan 1502-yilda qoldirilgan kartasi dunyoning eng katta va chiroyli orolini eng birinchi va aniq rasmi qoldirilgan. 10-avgust Angliyada Grinvich observatoriyasi tashkil etilgan kun
1675-yilning iyul oyida inglis qiroli Karl ll London shahrining sharqiy shahar atrofidagi Grinvich tepaligida astronomik observatoriya qurilishiga farmon chiqargan. XVII asr dengiz navigatsiyasining asosiy muamosi ochiq dengizda uzoqni aniqlash edi. Aynan uzoqlikni oyning turgan vaziyati orqali aniqlasa bo’lar edi va Karl ikkinchi 1674-yil dekabr oyida ushbu g’oyani ko’rib chiqish uchun Qirollik komissiyasini tashkil etgan. Komissiya, astranomi Jon Flemstid xatlarini muhokama qilib, u o’zining xatlarida ushbu muhokamani amaliyot qiyinchiliklarni yechish haqida yozgan. Shundan keyin qirol Flemstidni ushbu muamoni hal qilishiga tanlab, uni Qirolning birinchi astranom lavozimiga chiqardi. Uning rahbarchiligida oyning harakatlanishi jadvali ijro etilgan, katalogda esa 3 mingdan ortiq yulduzlar kuzatilar edi. 1675-yil 10-avgust kunida observatoriyasining birinchi g’ishti qo’yilib, uning qurilishi boshlandi. XX asrda observatoriya ko’proq astrofizika bilan mashg’ur bo’ldi. Londonning yorqin chiroqlari, osmonni kuzatish uchun halaqit qilganliklari tufayli, 1970-yilda esa burungi Angliyaning yorqin chiroqlari sababli osmonni kuzatish imkoni yo’qligi va ushbu yonalishda ish yuritish vaziyati mavjud bo’lmagani uchun, observatoriya Konar orolining La-Palma nomli joyga ko’chirib yuborilgan. 1990-yilda esa observatoriyaning ma'muriyati Kembridjga universitetiga o’tkazib yuborildi.
10-avgust Turkmanistonda qovun kuni
2014 yildan buyon 10-avgustda Turkmanistonda qovun kuni nishonlanadi. Hozirgi payitda butun dunyo bo‘yicha 1,6 ming qovun turlari o‘stiriladi. Har yili avgust oyining ikkinchi yakshanbasida Turkistonning barcha aholisi va ayniqsa bozor sotuvchilari, dehqonlari Turkmaniston qovun kunini nishonlashadi. Turkmanistonda ming yillar ichida shirin, suvli qovunlar o‘stirishadi. Buni qadimgi Gyaur-Kala shaharida arxeologiklar bir necha qovun danaklarni topib buni isbotlashdi. Turkmaniston qovunlari bugungi kunga kelib ham ko‘pincha davlatlarning qovunlaridan shirin va mazali hisoblanadi. 400 dan ortiq qovun turlari esa, turkmaniston turlari deb hisoblanadi. Turkmaniston qovun bayrami kunida Axshabod shahrida katta bayram uyushtiriladi. Bu bayram kunida qovundan qilingan har hil taomlardan bahramad bo‘lish imkoniyati bor. Bundan tashqari mamlakatning boshqa shaharlarida konsert va yarmarkalar o‘tqaziladi. Turkmanistonda shoirlar qovunga atab sh’erlar yozishadi, rassomlar qovun rasmini tizishadi. Bu bayram kunlarida Turkmaniston Prezidenti eng faol dehqonlarni va seleksionerlarni rahbarlantiradi.
