Avtomobilsozlik
Mashinasozlik sanoatining muhim
tarmog'i hisoblangan avtomobilsozlik O'zbekistonda mustaqillikdan so'ng
shakllana boshladi. Shungacha avtomobillarga texnik xizmat ko'rsatuvchi
avtomobillarni tuzatadigan bir nechta zavod bor edi. 1992-yili O'zbekiston
Respublikasi Janubiy Koreyaning «DAEWOO» kompaniyasi bilan hamkorlikda Andijon
viloyatining Asaka shahrida paxta tashiydigan tirkamalar zavodi negizida yengil
avtomobillar ishlab chiqaradigan «Uz-Daewoo Avto» (bugungi kunda «GM
Uzbekistan») avtomobil zavodi qurila boshlandi. 1996-yili dastlabki «Damas»,
«Tico», «Nexia» rusumli yengil avtomobillar zavod konveyeridan chiqa boshladi.
Bu yosh va istiqbolli soha neftkimyo, elektronika kabi boshqa milliy
iqtisodiyotning yuqori texnologik sohalarining o'ziga xos lokomotivi bo'ldi.
Koreyalik, italiyalik, gollandiyalik
va amerikalik hamkorlar bilan faoliyat yuritib, kompaniya doim respublikada
ishlab chiqariladigan jamlovchi qismlar ulushini oshirishga harakat qilmoqda.
Dastlabki yili avtomobil
qismlarining 20 foizi O'zbekistonda tayyorlangan bo'lsa, 5 yil o'tgach bu
ko'rsatkich 60 foizga yaqinlashdi. Endilikda bu ko'rsatkich 85 foizni tashkil
etib, avtomobilsozlik korxonalarining mamlakat doirasidagi kooperatsiyasi
yuksak darajaga ko'tarildi. Bugungi kunda respublikaning o'ttizdan ortiq
korxonalari o'z mahsulotlarini Asaka shahridagi avtozavod konveyeriga yetkazib
bermoqda.
Mahalliylashtirish loyihalarini amalga oshirish
tadbirkorlik ruhini rivojlantirishga yordam berib, qo'shimcha ish joylari yaratildi. O`zbekiston
jahonda avtomobil ishlab chiqaruvchi 28-davlatdir. «GM-Uzbekistan» zavodi
uchinchi ming yillikka zamonaviy avtomobil modellari ancha salmoqli to'plami
bilan: «Damas», «Nexia», «Matis», «Lacetti», «Chevrolet Epica», «Chevrolet
Captiva», "Spark”, "Malibu”, "Cobolt” avtomobillarini ishlab chiqarmoqda. Jahon bozorida kuchayib borayotgan
raqobatchilik kompaniyadan doimiy ravishda, zamonaviy texhnologiyalarni, ilmiy
va dizaynerlik ishlanmalarini tatbiq etishni talab etmoqda.
Kelajakda yosh mutaxassislarni
tayyorlash, ixtisoslashgan kasb-hunar kollejlarini barpo etish, ijtimoiy
loyihalarda ishtirok etish, ishchilarning intellektual imkoniyatlarini
rag'batlantirish muhim vazifa hisoblanadi.
1999-yili Samarqand shahrida
O'zavtosanoat uyushmasi bilan «KochXolding» Turkiya kompaniyasi hamkorligida
«SamKochavto» avtomobil zavodi ishga tushdi. 2006-yildan zavod Yaponiya bilan
hamkorlikda «Isuzu» rusumli avtobus va kichik yuk avtomashinalarini ishlab
chiqarishga kirishdi va «SamAvto» deb nomlandi.
«SamAvto» avtotransport
vositalarining 30 dan ortiq turini ishlab chiqaradi. Loyihani ishlab chiqish
davrida «SamAvto» qo'shma korxonasining ta'minotchisi bo'lishi mumkin bo'lgan
korxonalar aniqlandi. Ular orasida: lak-bo'yoq, o'rindiq va detallar hamda
ko'plab boshqa buyumlar ishlab chiqarish bo'yicha O'zbekiston-Janubiy Koreya
qo'shma korxonalari bor. Istiqbolda mahalliy ishlab chiqarish ulushi
avtobuslarning 56 va yuk mashinalarning 44 foizini tashkil etishi kerak. Bu
mamlakatimiz mashinasozligi o'zining mustahkam zaminiga va porloq istiqboliga
ega ekanligidan dalolat beradi.
Использованные источники:
